Τα περισσότερα είδη καρκίνου της κεφαλής και τραχήλου έχουν την ικανότητα να επεκτείνονται σε άλλα σημεία του σώματος, προκαλώντας μεταστάσεις. Συνήθως αυτό γίνεται μέσω του λεμφικού συστήματος προς τους λεμφαδένες ή μέσω της κυκλοφορίας του αίματος προς απομακρυσμένα όργανα, όπως είναι οι πνεύμονες και το ήπαρ.
Οι λεμφικές μεταστάσεις είναι συνήθεις για τον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου, ενώ σπάνιες είναι οι αιματογενείς μεταστάσεις.
Οι λεμφαδένες που προσβάλλονται από καρκινικά κύτταρα έχουν σχέση με τη διαδρομή λεμφικής παροχέτευσης, άρα ο καρκίνος κάθε περιοχής κεφαλής και τραχήλου μπορεί να επεκταθεί αρχικά σε συγκεκριμένους λεμφαδένες του τραχήλου και έπειτα στους επόμενους της λεμφικής αλυσίδας.
Τραχηλικός λεμφαδενικός καθαρισμός είναι οι αφαίρεση λεμφαδένων του τραχήλου, που σχετίζονται με την οδό επέκτασης των καρκινικών κυττάρων από την πρωτοπαθή εστία.
Η έκταση του τραχηλικού λεμφαδενικού καθαρισμού εξαρτάται από:
- το μέγεθος
- τον τύπο και
- την εστία του πρωτοπαθούς όγκου
Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι δυνατόν να αφαιρεθούν και άλλοι ιστοί που μπορεί να εμπλέκονται με τον καρκίνο, όπως μύες, λίπος, χόνδροι και αιμοφόρα αγγεία.
Όλοι οι λεμφαδένες που αφαιρούνται, αποστέλλονται για παθολογοανατομικό έλεγχο, ώστε να ελεγχθεί η έκταση των μεταστάσεων.
Ο τραχηλικός λεμφαδενικός καθαρισμός αποτελεί συνήθως τμήμα της θεραπείας και τις περισσότερες φορές συνδυάζεται με χειρουργείο αφαίρεσης του πρωτοπαθούς όγκου.
Γίνεται υπό γενική αναισθησία και περιλαμβάνει τομές στο δέρμα του τραχήλου. Συνήθως τοποθετούνται στο τέλος της επέμβασης σωλήνες παροχέτευσης για 1-2 ημέρες. Είναι αναμενόμενο να υπάρχει ενόχληση και πόνος μετά το χειρουργείο που αντιμετωπίζονται με παυσίπονα. Το μούδιασμα στην περιοχή του δέρματος είναι επίσης αναμενόμενο , αλλά βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου. Η ανάρρωση διαρκεί κάποιες εβδομάδες, αναλόγως και της έκτασης του χειρουργείου.