Τί είναι η FESS;
Είναι η Λειτουργική Ενδοσκοπική Χειρουργική Ρινός και Παραρρινίων Κόλπων (Functional Endoscopic Sinus Surgery).
Δεν γίνονται τομές στο δέρμα. Όλοι οι χειρισμοί γίνονται με ενδοσκόπια και ειδικά εργαλεία μέσα από τη μύτη.
Έχει ένδειξη για τη θεραπεία της χρόνιας παραρρινοκολπίτιδας. Επίσης, μπορεί να γίνει ενδοσκοπικά και η αφαίρεση ρινικών όγκων.
Η έκταση της χειρουργικής παρέμβασης εξαρτάται από την έκταση της παθολογίας. Πριν το χειρουργείο ο ασθενής κάνει μια Αξονική Τομογραφία (CT) υψηλής ευκρίνειας με την οποία αναγνωρίζονται οι παραρρίνιοι κόλποι που πάσχουν και η ανατομία της περιοχής. Έτσι, μπορεί να γίνει λεπτομερής συζήτηση για τα οφέλη του χειρουργείου αλλά και για τους κινδύνους, καθώς ευαίσθητοι ιστοί, όπως είναι ο εγκέφαλος και οι οφθαλμοί, γειτονεύουν με τους παραρρίνιους κόλπους.
Με τη χρήση ενδοσκοπίων που συνδέονται με υψηλής ευκρίνειας κάμερα και ενώ ο ασθενής είναι υπό γενική αναισθησία, είναι δυνατός ο έλεγχος των ρινικών κοιλοτήτων καθώς και των στομίων των παραρρινίων κόλπων.
Σε περιπτώσεις ασθενών όπου η ανατομία αλλά και η έκταση της νόσου είναι τέτοιες που δημιουργούν κίνδυνο τραυματισμού των πέριξ ευαίσθητων ιστών, χρησιμοποιείται ειδικό εργαλείο που ονομάζεται Navigator. Αυτό καθοδηγεί το χειρουργό, με βάση την αξονική τομογραφία του ασθενή, κάνοντας την επέμβαση ασφαλέστερη.
Με το χειρουργείο αφαιρούνται τυχόν πολύποδες που αναγνωρίζονται εντός των ρινικών κοιλοτήτων και οι οποίοι αποφράζουν τα στόμια των παραρρινίων κόλπων, ενώ ένα τμήμα τους αποστέλλεται για βιοψία.
Έπειτα, διανοίγονται τα στόμια των παραρρινίων κόλπων που πάσχουν και αφαιρούνται πολύποδες και βλέννη από το εσωτερικό τους, ώστε να αποκατασταθεί ο αερισμός των παραρρινίων κόλπων μετεγχειρητικά που είναι απαραίτητος για την διατήρηση ενός φυσιολογικού βλεννογόνου. Επίσης, μετεγχειρητικά είναι ευκολότερο να φτάσουν σε αυτά τα σημεία ο φυσιολογικός ορός από τις ρινοπλύσεις και τα κορτιζονούχα σπρέι, καθώς έχουν ήδη διανοιχτεί τα στόμια των κόλπων και έχουν αφαιρεθεί οι πολύποδες.
Μετά το χειρουργείο, τοποθετείται ειδικό αιμοστατικό υλικό εντός της μύτης που διαλύεται μόνο του. Σπάνια, όπως σε περιπτώσεις μεγάλου κινδύνου για μετεγχειρητική αιμορραγία, μπορεί να τοποθετηθούν αιμοστατικοί σπόγγοι που παραμένουν στη μύτη για 1-2 ημέρες και αφαιρούνται από το Χειρουργό. Επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να τοποθετηθούν φύλλα σιλικόνης για την αποφυγή δημιουργίας συμφύσεων και τα οποία αφαιρούνται από το Χειρουργό σε λίγες ημέρες.
Ο ασθενής μπορεί να πάει σπίτι ακόμη και την ίδια ημέρα. Συνήθως, όμως μένει στο νοσοκομείο για 1 ημέρα. Σπάνια, εάν εμφανιστεί κάποια επιπλοκή, μπορεί να απαιτηθεί διαμονή στο νοσοκομείο για περισσότερες ημέρες.
Η μετεγχειρητική χρήση φυσιολογικού ορού είναι σημαντική για την απομάκρυνση κρουστών και πηγμάτων αίματος, καθώς και για τη μείωση του κινδύνου ρινορραγίας. Η χορήγηση επίσης κορτιζονούχων σπρέι μετεγχειρητικά βοηθάει στη συρρίκνωση τυχόν οιδήματος ή μικρών πολυπόδων που έχουν παραμείνει, αυξάνοντας τα ποσοστά επιτυχίας της θεραπείας.
Συστήνεται μετεγχειρητικά αποφυγή έντονης άσκησης για 2 εβδομάδες. Επίσης, συστήνεται διακοπή του καπνίσματος, καθώς επηρεάζει αρνητικά τη διαδικασία επούλωσης. Καλό είναι τυχόν ταξίδι με αεροπλάνο να προγραμματιστεί τουλάχιστον 2 εβδομάδες μετά το χειρουργείο.
Υπάρχει βέβαια πιθανότητα επανεμφάνισης των ρινικών πολυπόδων και των συμπτωμάτων, ακόμη και χρόνια μετά το χειρουργείο, συνήθως όμως σε ηπιότερη μορφή. Τις περισσότερες φορές αυτό αφορά ασθενείς που πάσχουν επίσης από βρογχικό άσθμα και από υπερευαισθησία στην ασπιρίνη και στα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ). Οι ασθενείς αυτοί στην πλειοψηφία τους μπορούν να ελέγξουν τα συμπτώματα με φαρμακευτική αγωγή. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί και άλλη χειρουργική παρέμβαση.
Είναι σημαντικό να γνωρίζει επίσης ο ασθενής ότι ακόμη και με το χειρουργείο, η όσφρηση μπορεί να μην αποκατασταθεί. Σε ορισμένους ασθενείς η αποκατάσταση της όσφρησης δεν είναι πλήρης ή είναι προσωρινή ή δεν υπάρχει καμία αλλαγή συγκριτικά με την κατάσταση πριν το χειρουργείο.
Η Ενδοσκοπική Χειρουργική Ρινός και Παραρρινίων Κόλπων (FESS) είναι αποτελεσματικός και ασφαλής τρόπος αντιμετώπισης της χρόνιας παραρρινοκολπίτιδας.
Ο Ωτορινολαρυγγολόγος – Χειρουργός Κεφαλής και Τραχήλου κ. Γεώργιος Καρκάνης έχει μεγάλη εμπειρία στην ενδοσκοπική χειρουργική ρινός και παραρρινίων κόλπων και συνεργάζεται με ιδιωτικές κλινικές με υπερσύγχρονο εξοπλισμό, όπως κάμερες UHD και Navigator.
